Ongedwongen geloven

Het denken van Spinoza en mijn angst voor de dood

Spinoza is een sleutelfiguur als het gaat om geloof en wetenschap: als kind van Joods-Portugese vluchtelingen groeit hij op binnen de joodse traditie. Als filosoof groeit hij uit tot vader van de Europese Verlichting. Door zijn tijdgenoten wordt hij voor atheïst uitgemaakt. Hij ziet God namelijk niet als de schepper van het Heelal, maar als het Heelal zelf. God, zegt hij, is als een oneindige oceaan waar talloze golven in open ondergaan. Wij mensen — en alle andere tijdelijke objecten zijn deze golven. Die visie zette mijn angst voor de dood opeens in een heel ander perspectief. "Als ik sterf', dacht ik, "verdwijn ik dus niet, maar word ik weer onderdeel van het grote geheel: van God. Maar ben ik dat eigenlijk niet nu ook al?" De boeddhistische wijsgeer Thich Nhat Hanh is het hier roerend mee eens. In zijn boek 'No death, no fear' schrijft hij: "Een golf hoeft niet te sterven om water te worden. Ze is al water, hier en nu. We hoeven dan ook niet te sterven om het koninkrijk van God binnen te gaan. Gods koninkrijk is ons fundament hier en nu. Onze diepste oefening is om elke dag die ultieme dimensie in onszelf te zien en aan te raken: de realiteit van geen geboorte en geen dood."

Sinds ik dit weet is mijn angst voor de dood veel milder geworden, net als mijn drang om alles te willen weten. lk kan beter omgaan met 'niet-weten', met onzekerheid en het mysterie van het bestaan. Nu, tien jaar later, heb ik mijn stressvolle wetenschapelijke carrière verlaten om een boek te schrijven. Dit boek — dat begin 2025 zal verschijnen — is een ode aan mijn waarheidsdrang en de antwoorden die ik vond in de natuurwetenschap, Spinoza's filosofie, en mystieke spiritualiteit uit oost en west. Het compulsief volgen van mijn waarheidsdrang, hoe zwaar dit soms ook was, heeft uiteindelijk geleid tot een kunstwerk. En als ik met mijn verhaal ook maar enkele mensen kan helpen in hun eigen zoektocht, dan was het 't allemaal waard.

Deze tekst is geschreven door Margot Brouwer en verscheen op de website van Vrijburg. De onverkorte versie staat op de landelijke website: https://vrijzinnig.nl

Wie zijn wij?

Het motto ongedwongen geloven geeft aan waar wij voor staan: geloven met een open en kritische houding geïnspireerd door de Joods-Christelijke traditie met oog voor kunst, filosofie en wetenschap. 

Meer informatie

Persoonlijk contact

Wilt u meer informatie over de Houtrustkerk, de nieuwsbrief of wilt u maandelijks op de hoogte worden gehouden van activiteiten bij de Houtrustkerk? Of wilt u contact met de predikant voor een goed gesprek? Neem dan contact op via houtrustkerk@gmail.com en laat gegevens achter hoe u benaderd wilt worden.

Agenda

Bekijk de agenda hier.

Kerkdiensten

Elke zondag om 10:30 in onze eigen kerk tenzij anders aangegeven in de agenda.

Meer informatie

Kerkomroep

Diensten via de kerkomroep kunt u terugkijken via deze link.

ANBI VVP Den Haag

Naam: Vereniging van Vrijzinnige Protestanten te ’s-Gravenhage en omstreken

RSIN: 002601977

Meer informatie